Παρασκευή 17 Ιανουαρίου Εορτασμός Αγ. Αντωνίου στον Πατσό – Ρέθυμνο!

Ο Αγ.Αντώνιος γεννήθηκε γύρω στο 250 στην πόλη Κομά της Άνω Αιγύπτου, από γονείς εύπορους και ευλαβείς. Έζησε στα χρόνια ρωμαίων αυτοκρατόρων, όπως ο Διοκλητιανός (284-305), ο Μαξιμιανός (285-305) και ο Μέγας Κωνσταντίνος. Από την παιδική του ηλικία ήταν ολιγαρκής και αυτάρκης κι έδειξε ενδιαφέρον για τη λατρευτική ζωή της εκκλησίας.Ο Άγιος Αντώνιος, ο επονομασθείς από την εκκλησία Μέγας, κοιμήθηκε το 356 σε ηλικία 105 ετών, έχοντας απόλυτη σωματική και πνευματική υγεία. Λίγο πριν από την αποδημία του χάρισε στους δύο πιο διαπρεπείς μαθητές του, τον Σεραπίωνα και τον Μέγα Αθανάσιο, τα μοναδικά του περιουσιακά στοιχεία, ένα χιτώνιο και δύο μηλωτές (προβιές). Σύμφωνα με την επιθυμία του, ο τόπος της ταφής του παρέμεινε μυστικός. Αργότερα, τα λείψανά του μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στην Αλεξάνδρεια επί Ιουστινιανού (561) και από εκεί το 635 στην Κωνσταντινούπολη. Τον 11ο αιώνα τα παρέλαβε ένα γάλλος ευγενής, ονόματι Ζοσλέν, ο οποίος τα εναπόθεσε στο Αββαείο του Αγίου Αντωνίου, στην ομώνυμη πόλη της Ν.Α. Γαλλίας (Saint-Antoine-l’Abbaye), όπου βρίσκονται σήμερα.

Ο ναός του Αγ.Αντωνίου στον Πατσό έχει μια  υποβλητικότητα που ανακαλεί ορισμένες ρομαντικές γκραβούρες γερμανών ζωγράφων του χίλια οκτακόσια: μια ανοικτή ευρύχωρη πλαγιά, κατάφυτη από έξοχα φυλλώδη πλατάνια που καταλήγει στα γαργαριστά νερά μιας ρεματιάς. Πρόσφατα δημιουργήθηκαν αναβαθμίδες με παγκάκια για να απολαμβάνουν όλοι οι επισκέπτες το πανόραμα, ενώ στις περιοχές για πικ-νικ, ξύλινα τραπέζια και ένα αυτοσχέδιο μπάρμπεκιου βρίσκονται κοντά σε μια παλιά πηγή δίπλα στο ρεύμα του ποταμού. Πιο ψηλά σκαμμένη κάτω από το γκρεμό, βρίσκεται μια τεράστια σπηλιά που φιλοξενεί την εκκλησία του Αγίου Αντωνίου και δίπλα, σε μια βραχώδη προεξοχή, υπήρχε ο βωμός του παγανιστικού ιερού.  

Σε αυτό το φυσικό βωμό χιλιάδες χρόνια πριν, λάμβαναν χώρα τελετές συνδεδεμένες με τη μινωική λατρεία της φύσης που είχαν ως επίκεντρο το μυστήριο της αλλαγής των εποχών και την ανανέωση του κύκλου της βλάστησης. Η ιερότητα του χώρου παρέμεινε ανέγγιχτη από την μινωϊκή εποχή μέχρι τους πρώτους αιώνες της ρωμαϊκής κατάκτησης του νησιού. Αναθηματικά αντικείμενα ανακαλύφθηκαν στην περιοχή του βωμού, μικρές αιχμές δοράτων, ιερά κέρατα από άργιλο, ενώ σε μια επιγραφή του 1ου αι. π.Χ. γίνεται αναφορά στη λατρεία του Ερμή Κραναίου (δωρικός τύπος του “Κρηναίου” κρήνη, πηγή). Η ξεχωριστή προτίμηση για τον Ερμή που λατρευόταν σε όλο το νησί ως προστάτης των βοσκών και των δασών, επιβεβαιώνεται από την εύρεση ενός μπρούτζινου αγαλματιδίου, του 1ου-3ου αι. μ.Χ. που τον αναπαριστά με πτερωτά σανδάλια, μυτερό κράνος, φαρέτρα, και ένα τρόπαιο κυνηγιού στο δεξί του χέρι. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή ήταν φυσικό στη λατρεία του Ερμή να προστεθεί εκείνη του Πάνα, θεού των δασών, ένα άγαλμα του οποίου ανακαλύφθηκε στα περίχωρα.
Μετέπειτα, με τη διάδοση του χριστιανισμού, μέσα από μια διαδικασία όσμωσης πολύ διαδεδομένης στην Κρήτη, ο παγανισμός μετενσαρκώθηκε στη σεβαστή φιγούρα του Αγίου Αντωνίου του Ερημίτη.

Η εκκλησούλα είναι καρφωμένη κάτω από τον βράχο και πριν από την είσοδο, στοιβαγμένες σε μια γωνιά βρίσκονται μερικές πατερίτσες και άλλα τάματα, μεταλλικές πλάκες που αναπαριστούν μέλη του ανθρώπινου σώματος, ένα μπράτσο, μια γάμπα, ένα κεφάλι. Στο εσωτερικό του, ένας και μοναδικός χώρος μαυρισμένος από τον καπνό των κεριών, δίπλα στις εικόνες του Αγίου, υπάρχουν απλά χαρτάκια, όπου όχι μόνο στα ελληνικά, είναι γραμμένες παρακλήσεις για να παρασχεθεί ή χάρη ή ευχαριστίες από εκείνους που την έλαβαν.

Στη συνέχεια θα επιστέψουμε στο λεωφορείο μας όπου θα μεταφερθούμε στη πόλη του Ρεθύμνου θα περπατήσουμε στο Ενετικό λιμάνι και στα βενετσιάνικα σοκάκια του, έχοντας ελεύθερη ώρα για καφέ και φαγητό.  Νωρίς  το απογευματάκι θα  επιστρέψουμε σιγά σιγά στο Ηράκλειο.